Zycie
Józef Koffler był polskim kompozytorem, który urodził się w Stryju, 28 listopada 1896 roku, natomiast zmarł najprawdopodobniej w 1944 roku w Krośnie.
Koffler pochodził z polsko – żydowskiego rodziny. Poza regularną edukacją (1910-1914, gimnazjum w Stryju) dodatkowo uczył się prywatnie muzyki, a przede wszystkim kontrapunktu, harmonii oraz gry na fortepianie.
W roku 1914 wyjechał do Wiednia, gdzie zaczął studiować prawo (1914-1915), a później harmonię i kompozycję na tamtejszym uniwersytecie.
W 1916 roku dostał powołanie do austriackiego wojska, która miała zakończyć się w 1920 roku. Jednak, gdy w 1918 roku Polska odzyskała niepodległość rozpoczął służbę w polskim wojsku. Mimo, że skupiony był na służbie dalej zajmował się muzyką. Był dyrygentem orkiestry dętej, a także komponował muzykę.
W 1920 roku wznowił studia, tym razem podjął naukę na wydziale muzykologii. Dodatkowo studiował również dyrygenturę. Trzy lata później obronił swoją pracę doktorską i rozpoczął pracę w Wiedniu jako dyrygent chóru Burgtheater, a także jako nauczyciel muzyki.
W 1925 roku Józeff Koffler zamieszkał we Lwowie, gdzie również prowadził działalność dydaktyczną. Uczył kompozycji, form muzycznych i harmonii w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego (1924-1941).
Dodatkowo Koffler był członkiem warszawskiego Zarządu Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich, a także Związku Polskich Muzyków Pedagogów.
Poza działalnością dydaktyczną i kompozytorską Józef Koffler był również krytykiem i publicystą muzycznym (publikował m.in. w czasopiśmie „Echo” w latach 1936-1937), a także pełnił funkcję redaktora naczelnego w magazynie „Orkiestra” (1930 – 1938).
Kiedy we wrześniu 1939 roku Sowieci zajęli Lwów Józef Koffler został kierownikiem katedry kompozycji, a także pełnił funkcję prorektora powstałego w tamtym okresie państwowego konserwatorium. Wówczas władze sowieckie przyznały mu tytuł profesora.
Lata 1939 – 1941 to dla Kofflera wzmożona działalność na rzecz muzyki we Lwowie.
Jego karierę przerwało wtargniecie Niemiec do Lwowa w 1941 roku. Wówczas to Józef Koffler z żoną i swoim synem został uwięziony i przewieziony do getta w Wieliczce. Od tego momentu jego losy nie są znane. Najprawdopodobniej zginął niedaleko Krosna, kiedy to w 1944 roku ukrywał się po likwidacji getta.
Twórczość
Na twórczość Józefa Kofflera duży wpływ miał A. Schönberg i jego dodekafoniczna technika kompozytorska. Wiele spośród kompozycji Józefa Kofflera została zniszczona lub jest zaginiona. Do najważniejszych utworów Józefa Kofflera zaliczyć należy kompozycje takie jak: Chanson Slave (przed 1918), Zwei Lieder – Dwie pieśni na sopran i fortepian op. 1 (1917), Uwertura „Hanifa” op. 2 (zniszczona), Suita orientalna op. 3 (zniszczona), Sielanka na orkiestrę kameralną op. 4 (zniszczona), Kwartet smyczkowy op. 5 (zniszczony), 10 polskich pieśni ludowych op. 6 (1925), Musique de ballet op. 7 (1926), Musique. Quasi una sonata op. 8, a Karol Szymanowski (1927), 15 wariacyj szeregu 12 tonów (15 variations d’apres une suite de douze tons) op. 9 (1927), Trio smyczkowe op. 10 (1928), I Symfonia op. 11 (1930), Sonatina op. 12 (1930), 15 wariacyj szeregu 12 tonów op. 9a, opracowanie opusu 9 na orkiestrę smyczkową (1931), Koncert fortepianowy op. 13 (1932), Kantata Miłość (Die Liebe) na głos, altówkę, wiolonczelę i klarnet op. 14 do tekstu hymnu do miłości św. Pawła (1931), Balet-oratorium Alles durch M.O.W. (Instytut Korespondencji Codziennej) na tancerzy, sopran i baryton solo, chór i orkiestrę op. 15 (1932), Divertimento (Mała serenada) na obój, klarnet, fagot op. 16 (1931, zag.), II Symfonia op. 17 (1933), Capriccio na skrzypce i fortepian op. 18 (1936), Sonata fortepianowa op. 19 (1935, zag.), Kwartet smyczkowy op. 20 (1934, zag.), III Symfonia op. 21 (1935), Quatre poemes na skrzypce z fortepianem op. 22 (1935), Variations sur une valse de Johann Strauss op. 23 (1935), opracowania kolęd polskich na chór mieszany (1934-1936), Suita polska na orkiestrę kameralną op. 24 (1936), Mała suita wg Klavierbüchlein für Anna Magdalena Bach J. S. Bacha (około 1937, zaginiona), instrumentacja Wariacji Goldbergowskich J. S. Bacha na małą orkiestrę (1938), Händeliana, 30 wariacji na temat passacaglii Händla (przed 1940, zag.), Uwertura radosna op. 25 (1940, zag.), IV Symfonia op. 26 (1940), Czotyry dytiaczi piesy (Cztery utwory dziecięce na fortepian; przed 1940) oraz Ukrajinśki eskizy (Szkice ukraińskie) op. 27 na kwartet smyczkowy (przed 1941).
Marta Kotas 2009.06.21
